Chó giúp người phát hiện bệnh ung thư

 

Chú chó "Aspirant" có tài đánh hơi chẩn đoán bệnh ung thư (DR)

Mai Vân (RFI)

Trong số các loài vật, chó luôn luôn được người Pháp xem là "bạn tốt nhất của con người". Danh hiệu này không phải là quá đáng. Chó có thể giúp ta giữ nhà, canh trộm, phát hiện chất nổ, ma túy, hướng dẫn người mù...Bây giờ, chó còn có thể giúp người phát hiện bệnh ung thư.

Gần đây, giới khoa học đã khám phá thêm nhiều tài nghệ mới của người bạn bốn chân này, đặc biệt là nhờ vào tài đánh hơi của con chó, con người có khả năng ta phát hiện những chứng bệnh hiểm nghèo như các loại ung thư hay bệnh tiểu đường.

Một trong những ví dụ gần đây nhất là khả năng khám phá bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Cuối tháng Giêng vừa qua (01/2011), nhật báo địa phương miền Trung nước Pháp La République du Centre, đã nêu bật trường hợp của chú cẩu mang tên "Aspirant", thuộc đội quân khuyển của không quân Pháp tại căn cứ Bricy ở tỉnh Loiret.

Chú chó này có biệt tài chẩn đoán bệnh ung thư tuyến tiền liệt qua việc đánh hơi mẫu nước tiếu. Các nhà nghiên cứu đã thực hiện thí nghiệm như sau : cho chú Aspirant ngửi một loạt mẫu nước tiểu của những người thực thụ bị bệnh, lấn lộn với mẫu của những người không có bệnh. Kết quả là chú chó xác định chính xác ngay mẫu nào là mẫu của người bị ung thư.

Theo lời kể của bác sĩ thú y Philippe Ulmer, trưởng khoa y tế của quân đội thì trong một lần thử nghiệm trước đây, chú chó Aspirant đã phát hiện ra 66 mẫu nước tiểu mà chú cho là bị bệnh ung thư. Thế nhưng trong số này chỉ có 63 người bệnh mà thôi. Thoạt đầu mọi người đều nghĩ là chú chó đã chẩn đoán sai 3 trường hợp. Không ngờ là sau đó, khi xét nghiệm kỹ lại, người ta mới thấy rằng chú cẩu không hề lầm lẫn, ba người bị chú xác định là bị ung thư quả thực là đã mắc phải chứng bệnh này, có điều là họ không biết mà thôi.

Như vậy là chú chó đã đạt kết quả 100%. Theo bác sĩ Ulmer, sở dĩ loài chó có khả năng đánh hơi tuyệt vời như vậy, đó là vì khứu giác của chúng nhạy gấp trăm ngàn lần so với con người, chưa kể đến việc bộ nhớ khứu giác của chúng dai dẳng phi thường.

Aspirant thuộc giống chó berger vùng Malines bên Bỉ, năm nay đã 6 tuổi. Chú hiện là con chó duy nhất tại Pháp có biệt tài phát hiện gọi là “ngửi’’ ra bệnh ung thư tuyến tiền liệt tại Pháp, trong khi chờ đợi một đồng loại thú hai được huấn luyện xong.

Người đã phát hiện ra biệt tài này là giáo sư Olivier Cussenot, chuyên gia về ung thư và niệu tiết tại Bệnh viện Tenon ở Paris. Từ năm 2007, ông đã thành công trong việc thuyết phục giới chỉ huy căn cứ không quân Bricy cho huấn luyện các chú quân khuyển nhằm phục vụ y học.

Tuy nhiên, mục tiêu của nhóm nghiên cứu do giáo sư Cussenot hưỡng dẫn không đơn thuần là huấn luyện chó để chẩn bệnh, mà là cố gắng nhận dạng phân tử mà con chó nhận thấy trong nước tiểu của người bị ung thư, từ đó làm ra được một loại test nước tiểu đơn giản để phát hiện ung thư, đáng tin cậy như khứu giác loài chó.

Nếu thành công, thì đó sẽ là một bước tiến khổng lồ cho ngành y tế công cộng, giúp con người tránh được các thử nghiệm sinh thiết tốn kém – nhiều khi chỉ để chứng tỏ rằng người được thủ nghiệm hoàn toàn không có bệnh.

Ngoài ra, thử nghiệm này sẽ cho phép giới y học phát hiện sớm các loại ung thư ác tính nhất hầu chữa trị kịp thời, cứu vớt mạng sống của con người. Trong tư cách trợ thủ đắc lực của ngành y khoa này, chưa bao giờ loài chó lại xứng đáng với danh hiệu « người bạn thân thiết nhất của con người » như vậy !

Phải nói rằng đây không phải là lần đầu tiên mà các nhà nghiên cứu y khoa chú ý đến tài đánh hơi tuyệt vời của các chú khuyển.

Vào năm 1989, tạp chí y học nghiêm túc The Lancet, đã báo cáo về nhiều trường hợp chó đánh hơi thấy chứng ung thư da, hay ung thư phổi qua hơi thở, hoặc ung thư bàng quang nhờ ngửi mùi của nước tiểu.

Mặt khác, không chỉ bệnh ung thư, chó còn được huấn luyện để báo động ngay cho các bệnh nhân tiểu đường biết là mức đường trong người họ tăng hay giảm đáng kể đề đối phó kịp thời.